Seth Siegelaub [1941, NYC – 2013, Basel] kan gezien worden als een van de meest veelzijdige en kleurrijke figuren die de moderne en hedendaagse [westerse] cultuur heeft voortgebracht, én mede heeft vormgegeven. Alhoewel niet algemeen bekend bij een groot publiek -hij hield zich graag op in de coulissen- heeft hij in een bonte stoet van een aantal sleutelmomenten onmiskenbaar zijn stempel gedrukt op verschillende aspecten van deze cultuur.





In de jaren 1960 organiseerde hij in de kunstscene van New York een aantal roemruchte tentoonstellingen met toen opkomende kunstenaars als Lawrence Weiner, Carl Andre, Sol LeWitt, Robert Barry, Douglas Huebler en Joseph Kosuth. Met hen stond hij aan de voet van de Conceptuele Kunst. Een van zijn wapenfeiten is het idee dat een kunstwerk al een werk kan zijn als het nog niet bestaat, maar slechts omschreven is.




Ook initieerde hij het Xerox Book, een boek als tentoonstelling, waarmee hij feitelijk aan de wieg stond van het allereerste kunstenaarsboek. Begin van de jaren 70 nam hij afstand van de Conceptuele Kunst, maar niet nadat hij de kunstwereld nog een lijvig statement naliet, The Artist Contract, een vuistdik juridisch dossier dat pleitte voor een betere behandeling van kunstenaars, voornamelijk op een financieel vlak.

Vervolgens vertrok hij spoorslags naar een buitenwijk van Parijs, waar de studentenopstanden van 1968 nog voelbaar waren. Hier verdiepte hij zich in anarchistische, marxistische en communistische literatuur gericht op massacommunicatie. Hij verzamelde literatuur en richtte een links-radicale uitgeverij op. Veel van de werken die werden uitgegeven behoren tot een absolute niche, maar een enkele maal heeft hij ook een best-seller in huis. How to Read Donald Duck is een in Chili geschreven verhandeling die betoogt dat het stripfiguur de gehele wereld het Amerikaans kapitalisme probeert op te dringen. Hij raakte erover in een juridisch conflict met het Disney-concern, dat hij uiteindelijk wint, en het werkje werd ook in de VS een groot succes.




Ook de wereld van de links-geëngageerde literatuur verliet hij. Begin van de jaren 1980 verruilde hij Parijs voor Amsterdam en trok hij in bij zijn nieuwe geliefde Marja Bloem, conservator van het Stedelijk Museum. Hier begon hij zich te richten op een oude fascinatie: historisch textiel. Hij verzamelde textiel en boeken over textiel. Hij stelde zijn verzameling literatuur open voor derden en schreef een bibliografie die alle literatuur probeert te omvatten. Zijn belangstelling naar historisch textiel had onmiskenbaar een sociaal-economische [als inkomsten van grote en diverse groepen mensen] en een communicatieve en culturele kant [als taal en verbreiding van cultuur], maar ook zeker had hij een esthetische belangstelling voor textiel.




Aan het eind van zijn leven verdiepte hij zich nog in een studie naar causaliteit vanuit een fysiologisch en filosofisch perspectief, waarvoor hij uiteindelijk te weinig tijd kreeg. Tijdens een reis naar Art Basel in 2013 overleed hij aan een hartstilstand. Ruim een jaar later organiseert het Stedelijk Museum in samenwerking met onder meer zijn weduwe Marja Bloem een indrukwekkend retrospectief over Siegelaub en zijn oeuvre, waarin alle aspecten van zijn werkzame leven aan bod komen.

________


Wij zijn bijzonder geïnteresseerd in zijn persoon, en in zijn intellectuele nalatenschap. Zijn interesses en zijn verschillende loopbanen zien wij als zeer uiteenlopend, maar ook als bijzonder consistent: esthetiek speelt altijd een rol, maar ook zijn oog voor het kleine en het nieuwe, zijn liefde voor communicatie en ordening, en zijn sociaal engagement. Er zijn veel lijnen te trekken door zijn gehele oeuvre, maar er liggen ook veel verbanden tussen zijn werken naar het heden.

Zijn nalatenschap daagt ons uit een reeks [tentoonstellings-]projecten te initiëren gebaseerd op zijn denkbeelden. Niet zozeer documentair -zoals in het SMA al eerder bijzonder goed is gedaan- maar eerder een reeks manifestaties die zich vormt vanuit zijn geest en manier van denken, maar die tegelijkertijd artistiek/inhoudelijk autonoom is.




We willen enkele tientallen kunstenaars vragen in het project te participeren.

De intellectuele nalatenschap van Siegelaub dient in het project als startpunt voor nieuw werk, dat tegelijkertijd autonoom en hedendaags zal zijn, zonder de (kunst-)historie hierbij uit het oog te verliezen. Wij zien alle facetten van zijn historie als een bijna onuitputtelijke bron voor kunstenaars en beschouwers. Het project zoekt hierbij zowel de diepte als de breedte; sommige participanten zullen zich richten op sociaal-economische aspecten (ín of juist buiten de kunst), anderen zullen de grenzen van het begrip tentoonstelling opzoeken. De ene kunstenaar zal worden geselecteerd omdat deze textiel gebruikt als medium of onderwerp, een andere omdat zij/hij de publicatie gebruikt als gereedschap binnen de praktijk. De ene kunstenaar zal een ode brengen aan de persoon, een ander zal wellicht een kritischer standpunt innemen. Zo willen wij zijn nalatenschap belichten vanuit allerlei perspectieven, en al deze gezichtspunten bundelen binnen het gehele project.

Concreet denken wij aan een reeks opeenvolgende projecten, voornamelijk in Amsterdam, de stad waar hij het grootste deel van zijn werkzaamheden verbleef, maar ook enkele in New York en Parijs.

Om dit project op een goede en doorwrochte manier te kunnen vormgeven, nemen wij de tijd en ruimte om verder onderzoek te doen naar de persoon, zijn beweegredenen en alle gebieden die zijn aandacht hadden. We zullen ons verder verdiepen in de literatuur over hem en zijn vakgebieden. Voorts hebben we een veertigtal kunstenaars en enkele wetenschappers/specialisten uitgenodigd wier praktijk verband houdt met een van de veelzijdige aspecten van de persoon Siegelaub. Wij zullen met hen in gesprek gaan om zo een brug te slaan naar het actuele (kunst-)veld. 

De onderzoeken en gesprekken zullen mede de vorm bepalen van het project en de onderliggende manifestaties. Daarnaast zullen de uitkomsten van dit onderzoek een weg vinden naar een publicatie die uiteindelijk het gehele project zal omschrijven, Siegelaub's geest indachtig.







_______





Dit project is ondersteund door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie
en Cultuurstimuleringsfonds Gemeente Haarlem






____


2021