Voor het project SPEAKING OF____ hebben wij een selectie gemaakt van een veertigtal kunstenaars en andere experts waarvan wij vinden dat hun werk inhoudelijk interessante raakvlakken heeft met de intellectuele nalatenschap van Seth Siegelaub. Met hen gaan wij hierover het gesprek aan. De reeks ontmoetingen voert ons langs de meest bijzondere plekken, en langs boeiende verhalen en nieuwe inzichten.
We gebruiken de conversaties als een voeding voor een vorm van slow curating, en willen zo de komende SPEAKING OF____ -projecten gaandeweg laten ontstaan uit deze dialogen.
Hieronder vind je een overzicht van de ontmoetingen die tot dusver hebben plaatsgevonden. De volledige verhalen die eruit voortkwamen zullen in de tweede helft van 2022 gepubliceerd worden.
____
Start without knowing where you go
Charlott Markus 29/07/2020
Het atelierbezoek aan Charlotte Markus is het eerste van een lange reeks gesprekken met kunstenaars. We spraken haar onder meer over de nalatenschap van Seth Siegelaub, over de ideale tentoonstelling en over vriendschap.
____
Ik verzamel nu woorden die men omzeilt en woorden waar men zich voor schaamt
Maria Barnas 27/08/2020
Speaking Of__ ontmoette Maria Barnas in Amsterdam. We spraken over haar kunstenaarspraktijk en het tot stand komen van een werk. In het ideale geval -als er de tijd en ruimte voor is- weet ze nooit als ze ergens aan begint waar en in welk medium het werk eindigt. Zo kan een gedicht leiden tot een installatie, een tekening via een gedicht een roman worden of een gedachte een gedachte blijven. Maar alles is altijd talig.
____
Mijn atelier ligt in een kleine stadsbinnentuin die je niet zult aantreffen op de stadsplattegrond van Haarlem
Luuk Wilmering 27/08/2020
Speaking Of__ was in Haarlem bij Luuk Wilmering. Tot onze verassing liet hij ons naast schilderijen, foto’s, boeken en collages een zelfontworpen poppenkast achter een gordijn zien.
____
Misschien is het boek de ideale tentoonstelling?
Annesas Appel 02/09/2020
Speaking Of __ was in het atelier van kunstenaar Annesas Appel in Haarlem. Ze vertelde uitgebreid over haar kunstenaarspraktijk en de boeken die zij zelf maakt in kleine oplages. Ze benadert haar onderwerpen altijd als een taxonoom die soorten organismen classificeert. De onderwerpen die zij onder de loep neemt put zij uit de alledaagse wereld om haar heen: de taal, de boeken uit haar boekenkast, een wereldkaart of de zeven kleuren uit de regenboog. De methodiek die zij hanteert om haar onderwerpen te ontrafelen zijn geen geheim. Graag legt ze uit hoe de ene stap tot de andere leidde. Regelmatig wordt ze ermee geconfronteerd dat haar publiek halverwege de uitleg de draad kwijtraakt en beseft ze zich dat dat er eigenlijk niet toe doet. Uiteindelijk spreekt het werk in zijn vorm voor zichzelf.
____
Eigenlijk heb ik weinig affiniteit met textiel an sich maar in filosofisch opzicht ligt in textiel een urgentie
Joke Robaard 10/09/2020
We hadden een bijzondere ontmoeting met kunstenaar Joke Robaard in haar atelier in Amsterdam. We spraken onder andere over haar twee jaar geleden verschenen publicatie Archive Species, Bodies. Habits, Practices die ze samen met Camiel van Winkel heeft gemaakt naar aanleiding van haar hele beeldarchief. In dit imposante boek lijken honderden foto’s uit het archief in rubrieken en categorieën met elkaar in gesprek te gaan.
____
“De arm belemmerd mijn gezichtsveld”, legt hij uit, terwijl Tijs de arm tegen de rugleuning zet van een houten stoel. Het beeld blijft tijdens het gesprek met één arm in de ruimte staan.
Tijs Goldschmidt 10/09/2020
We hadden een bijzondere ontmoeting met schrijver en evolutiebioloog Tijs Goldschmidt. Bij aankomst in het ateliercomplex treffen we Tijs voor zijn werkplaats. Hij begroet ons opgelucht met de mededeling dat hij blij is dat hij precies op tijd is. Hij vertelt dat hij pas vanochtend wist hoe hij zijn affiniteit met Seth Siegelaub met ons wil delen. Hij zal ter plaatse een tentoonstelling voor ons maken.
____
Kunst wordt gevat in tekst terwijl de kunst zelf een op zichzelf staande taal kan zijn.
Dee Hehewerth 17/09/2020
We visited artist Dieuwertje Hehewerth from New Zealand in her home in Amsterdam. One of our conversation questions in this series is about ideas for an ideal space for an art exhibition. Dieuwertje told us that she lately has been less interested in the physical, material appearance of works of art, but more and more in the encounter, the contemplative and the discursive. Places which give room for this -at least at the moment- deserve her preference. Language occupies a particularly large place in her work. What role does language play in the understanding of what we see? Every work of art is encapsulated in text, while at the same time art itself can be a language in its own right.
____
Mensen kunnen je prikkelen, maar boeken geven je een totaal, het zijn landschappen. Een boek is geduldig. En meer boeken bij elkaar zijn nog geduldiger.
Lex ter Braak 18/09/2020
We ontmoeten Lex ter Braak in zijn atelier in Haarlem. In elk gesprek vragen we de betekenis van vriendschap voor de kunstenaar. Bij ons atelierbezoek aan ter Braak blijkt dat boeken zijn grootste vrienden zijn.
____
Arthur Cordier merkt op dat winkels met hun zelfscankassa’s onpersoonlijker worden. Zo verzamelt hij bonnen waarop de kassière -u bent geholpen door- vermeld wordt.
Arthur Cordier 24/09/2020
Eén van de aangename kanten van ons Speaking Of__ project is dat we op allerlei verschillende plaatsen en ruimtes terechtkomen. Iedere ruimte, atelier, woning of café waar we afspreken zegt iets over de kunstenaar in kwestie en draagt bij tot een inzicht in de beweegredenen van de kunstenaar en het werk zelf. Voor de afspraak met Arthur Cordier reisden wij af naar Den Haag. We komen aan bij een enorm kantoorpand. Ik denk niet dat deze buitenkant iets zegt over het werk van Cordier zelf, maar opvallend was het wel, temeer omdat het atelier van Cordier zich onder de grond bevond (etage -1). Cordier leidt ons door het gebouw; een verlaten kantoorbalie, een trap af, door de welkomsthal van een Escape Room, weer een hal en dan het atelier.
____
Was machen Sie um zwei? Ich schlafe. Um drei? Schlafen. Um vier? Schlafen. Um fünf? Schlafen.
gerlach en koop 24/09/2020
We hadden een inspirerende ontmoeting met kunstenaars gerlach en koop in Den Haag. Op het moment van het interview kwamen ze net terug uit Bremen waar in het GAK Gesellschaft für Aktuelle Kunst een grote tentoonstelling van hen was geopend. Dit grote project kwam niet zonder slag of stoot tot stand door onder andere reisbeperkingen vanwege vanwege CoVID-19. Maar “Was mache Sie um zwei. Ich schlafe.”, is er gekomen, een tentoonstelling die het ongrijpbare fenomeen van de slaap probeert te benaderen via de uiteinden: het inslapen en het ontwaken. Tijdens het gesprek toont gerlach en koop ons een werk dat raakt aan de intellectuele nalatenschap van Seth Siegelaub (een verzoek van ons). Ze toonden ons een bierviltje met daarop de tekst MOI+TOI&NOUS. Het is een multiple van Lawrence Weiner, de kunstenaar waarmee Siegelaub zoveel projecten heeft ontwikkeld, en waarmee hij tot Siegelaub’s dood bijzonder hecht bevriend is gebleven.
____
Bekirovic heeft haar twijfels bij het bestaan van een “ik”
Sema Bekirovic 01/10/2020
Onderzoek wijst uit dat het menselijk lichaam voor meer dan de helft bestaat uit andere microscopische organismen. Ons DNA leeft in symbiose met het DNA van onze microben. Wij worden gevormd door de optelsom van al deze entiteiten. Wat is dan het ik? In een recent project, Reading by Osmosis: Nature Interprets Us, werkt Bekirovic het idee van het niet-particuliere verder uit, en verdwijnt zij zelf als persoon uit haar werk.
____
In all of Alina Lupu’s works she researches work structures and the conditions to participate in the economy and how this economy is shaped, inside and outside of art. Who stay in and is included and who drops out.
Alina Lupu 01/10/2020
We met artist Alina Lupu in her home studio in the east of Amsterdam where we spend a pleasant afternoon. Lupu is interested in production and commissioning and in the relationship between labour and capital. She can not tolerate authority herself en does not want to think in hierarchies. In current practice Lupu calls herself post conceptual artist & side jobber. On LinkedIn she recommands herself with the qualifications “Positive attitude, Unique personality, Excellent grooming standards, Ability to build relationships, Leads courageously, Develops continiously.” She consistently describes people working in the arts as Art Workers, equating the p.r.-employee, the artist, arthandlers, the guards. She calls her site The office of Alina Lupu. She conducts her practice at home behind her desk, surounded by books.
___
De White Cube suggereert een neutraliteit van de ruimte die niet bestaat. Iedere ruimte heeft een voorgeschiedenis met inhoudelijke gevolgen voor elke tentoonstelling die er plaatsvindt. Voor iedere tentoonstelling, zowel fysiek als imaginair, moeten daarom nieuwe modellen ontwikkeld worden.
Niek Hendrix 08/10/2020
“Iets teweeg brengen, eigenlijk maakt het niet uit wat. Een schilderij kan een aanknopingspunt zijn, een aanleiding tot een gesprek. Een gesprek dat dan weer iets teweegbrengt. Kunst is per definitie geëngageerd. Omdat het iets teweeg wil brengen” Niek Hendrix vertelt graag, enthousiast en bevlogen. We bevinden ons onder het atelier in Blaricum waar Mondriaan in de periode 1916 tot 1919 werkte. Het atelier -eigenlijk niet meer dan een hutje- is loeiheet in de zomer, koud en vochtig in de winter, en donker, heel erg donker.
____
Het is de rode draad in mijn leven: ik ben degene die zich in de zijlijn begeeft maar nodig is voor het geheel.
Janwillem Schrofer 15/10/2020
Janwillem Schrofer is onder andere dertig jaar de legendarische directeur geweest van de Rijksacademie. We spraken hem in zijn huis in Heemstede waar het gesprek plaatsvindt over de intellectuele nalatenschap van Seth Siegelaub. Onze gastheer is nieuwsgierig naar de raakvlakken die wij met hem zien. De grote betrokkenheid met de kunst en kunstenaars zien we als een belangrijk raakvlak, leggen we uit, maar ook in beider grillige carrièreverloop zien we overeenkomsten. Net als Siegelaub is Schrofer iemand die vanaf de zijlijn overzicht zoekt en bij elk uiteenlopend onderwerp dat op het moment urgent is het veld wil activeren en faciliteren.
____
Architectuur is eigenlijk kleding die zich langzaam heeft verwijderd van ons lichaam, van onze huid.
Karien Beijers 15/10/2020
Speaking Of__ sprak met kunstenaar Karien Beijers in haar (ondertussen gesloopte) atelier in Hoofddorp over leven en kunst. Beijers heeft een kunstenaarspraktijk maar is ook verbonden aan het Frans Hals Museum in Haarlem. Aanvankelijk wilde ze haar werk voor het Frans Hals Museum en haar praktijk als beeldend kunstenaar strikt gescheiden houden. De keuze voor het kunstenaarschap stond voor haar niet naast maar tegenover haar achtergrond als museoloog. Nu merkt ze dat ze het werk voor het museum en haar eigen werk steeds minder scheidt, alsof ze de bagage van het oude meer toelaat in haar eigen praktijk.
____
I imagined a punctuation mark, but I found the slash (/) or the backslash (|) too crude and too hard. It became a fraction but a soft fraction with a wavy movement.
We visited Diego Diez during corona times in his living room annex showroom of the artist initiative Tilde (~). He is an artistic Jack-of-all-trades; his practice as a visual artist has many sides. He manifests himself as an organizer, curator, booster of the conservation, (assistant) art dealer, photographer, viewer, entrepreneur and soon also as a bookseller. And, of course, as a visual artist. On his website he describes himself as ‘they’, in the second person plural. By no means out of lack of modisty or gender identity, but to state that his contemporary practice takes many different forms.
____
Ik zie toeval meer als bewegen. Je beweegt je en daardoor bots je (positief en negatief) op anderen, de positieve botsing is zeldzamer dan de negatieve botsing.
Karin van Pinxteren 29/10/2020
Er is zonder beweging geen botsing. Ik denk dat je kunst ook als beweging kunt zien. Iets wat je door kan geven, wat inzicht kan geven, wat botst. Ik hoorde eind vorig jaar, ik denk in een radio-uitzending van OVT (Onvoltooid Verleden Tijd), één van de meest prachtige uitspraken van de laatste jaren, het is een visie van Stefan Zweig ‘Cultuur wil van zichzelf delen’. Deze zin is voor mij op dit moment de grootste deur ooit. Zo had ik het nog nooit gezien, cultuur als levend organisme.
____
Think this, do the opposite.
Rosa Johanna 26/11/2021
In het atelier van Rosa Johanna in Amsterdam ontstond gelijk een levendig gesprek over kunst. Nadat het gesprek enige tijd gaande is, kijken we naar het schilderij van haar dat op tafel ligt. Eindelijk durven we te vragen waarom die sokken op het schilderij liggen. ‘Dat is het begin van het schilderij’, aldus Johanna. De sokken blijken het startpunt van een serie van vier schilderijen getiteld ‘Happy Socks’.
_____
Dit project is ondersteund door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie
en Cultuurstimuleringsfonds Gemeente Haarlem
___